Kaymaklı lokum, su, şeker, nişasta, kuru ya da kurutulmuş meyveler gibi maddelerin ilavesiyle hazırlanan geleneksel bir tatlıdır. Lokum, 15. yüzyıldan itibaren Anadolu'da yapılmaya başlanmıştır. Bugün dünya çapında Türk lokumu, özel bir yere sahip tatlı olarak bilinmektedir. Lokumun Anadolu'ya Persler'den geçtiği düşünülmektedir.

İki buçuk kilo toz şekeri yeterli miktarda su ile kaynatın, su ve şeker kaynarken oluşan köpüğü alın. Kıvamını kontrol etmek için şekerden küçük bir parçayı tabağa damlatın ve soğuyunca parmağınızı bastırın. Parmağınızı tabaktan kaldırdığınızda macun gibi oluncaya kadar kaynatmaya devam edin. 250 gram ince beyaz nişastayı soğuk su ile ayran kıvamında karıştırın, temiz bir bezden süzün ve şekeri karıştırarak azar azar ekleyin. Sonra 10 gram kadar krem tartarı ekleyerek ahşap kepçe ile kıvama gelinceye kadar karıştırın. İndirmeye yakın 1/2 çekirdek misk-i gül suyunu ekleyip birkaç kez karıştırarak ateşten alın. Çok az ve kokusuz badem yağıyla yağlanmış 2 tepsiye bölüştürerek dökün ve soğumaya bırakın. Birini önce şeker ve nişasta karışımının içine alıp, altını ve yanlarını unlayın, ardından kaymağı üzerine döşeyin. Diğerini de üstüyle ve kenarlarıyla unlayarak tamamlayın. Lokum büyüklüğünde keserek servise sunun.

Not: Kaymaklı lokumu, kaymağını ekşitmeden tüketmek gereklidir.

Lokum, iki adet orta büyüklükte standart lokumun kalorisine sahiptir. Kalorisinin hemen hemen tamamı şekerden gelmektedir, bu nedenle tüketiminden kaçınılmalıdır. 15. yüzyılda nişasta ve arıtılmış şeker olmadığından bal ve pekmez ile yapılan lokum, 17. yüzyıldan sonra şeker ile yapılmaya başlanmıştır. Günümüzde yediğimiz lokum ile o dönemde yapılan lokum arasında tat ve biçim farkı bu sebeple vardır. O dönemde yapılan lokumlar sağlık amaçlı olarak üretilmiştir. Boğaz ağrısı, böbrek rahatsızlıkları, yara ve çıbanlarda kullanılmıştır. Her geçen gün eklenen kuru yemişler ve gül suyu ile sarayların en kıymetli tatlısı olmuştur. Geleneksel model, profesyonel çırak ilişkisi ile günümüze kadar gelen bir zanaat olarak kabul edilmiştir.

Şekeri derince bir tencereye koyarak 2 su bardağı su ile kaynatınız. Krem tartarı suda eritin ve karışıma ekleyin. Karışım kaynarken, üzerinde oluşan köpükleri bir kaşık ile toplayınız.

Un, şeker ve süt iyice karıştırılarak muhallebi kıvamına gelene kadar pişiriniz. Pişirdikten sonra vanilya ve tereyağını ekleyip, 10 dakika mikser ile karıştırınız. Böylece lokum için muhallebiyi hazırlamış olursunuz. Fırın tepsisinin zeminine Hindistan cevizini yerleştiriniz. Sonrasında üzerine yavaşça ve dikkatli bir şekilde muhallebiyi seriniz. Soğumaya bırakınız. İyice soğuduktan sonra, bir su bardağı sütü ve çırpılmış krem şantiyi tatlının üzerine yayınız ve cevizleri serpiniz. İşlemlerden sonra lokumu 2-3 saat buzdolabında dinlendirin. Sonrasında afiyetle yiyebilirsiniz. Lokum yapmak aslında fazla zahmetli değildir. Evinizde lokum yapmanız hem daha sağlıklı hem de daha ekonomik olabilir. Yaptığınız lokumu yediğinizde, emeğinizin karşılığını alacak ve olumlu tepkilerle karşılaşacaksınız.